Đường hô hấp ở trẻ nhỏ rất dễ bị ảnh hưởng khiến nhiều trẻ sơ sinh bị ho và thở khò khè liên tục. Xác định được chính xác nguyên nhân để có hướng điều trị kịp thời là điều rất quan trọng.
1. Tình trạng bé ho và thở khò khè
Là bệnh lý trẻ thường mắc phải nhưng cha mẹ lại rất dễ nhầm lẫn giữa việc trẻ thở khụt khịt khi bị nghẹt mũi và trẻ thở khò khè.
Mẹ có thể thấy rằng, trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi chủ yếu thở bằng mũi, lỗ mũi của trẻ lại có kích thước nhỏ nên rất dễ bị ho, nghẹt mũi dẫn để thở khụt khịt. Nếu trẻ bị nghẹt mũi, mẹ chỉ cần nhỏ nước muối sinh lý vào 2 bên mũi là bé sẽ dễ thở ngay.
Trong khi đó, hiện tượng bé ho và thở khò khè rất hay xảy ra ở những trẻ dưới 3 tuổi vì phế quản của trẻ có kích thước nhỏ, dễ bị co thắt và tiết dịch gây tắc nghẽn mỗi khi bị viêm nhiễm. Tiếng khò khè xuất hiện khi đường hô hấp dưới của bé xuất hiện những cơn co thắt. Có thể nghe rõ bằng tai thường khi tiếng thở của bé mạnh. Khi tình trạng khò khè trở nên nặng hơn thì bé có thể bị khó thở, dẫn đến suy hô hấp, rất nguy hiểm.
2. Dấu hiệu nhận biết các bệnh lý khi trẻ sơ sinh bị ho và thở khò khè
Thở nhanh, hơi thở khò khè nặng nề: Đây là 2 trong số những triệu chứng có thể xuất hiện do viêm phổi. Trường hợp này rất nghiêm trọng. Thêm vào đó, nếu con yêu đang trong trạng thái thở gấp (nhịp thở trên 60 lần/phút) thì cần đưa bé đi điều trị ngay lập tức. Trẻ sơ sinh có thân nhiệt quá cao hoặc bị kích động thì sẽ hô hấp nhanh trong một hoặc hai phút và sau đó sẽ từ từ chậm dần lại khi bé được hạ nhiệt cũng như bình tĩnh hơn.
Lỗ mũi đỏ, nở ra: Trẻ sơ sinh sẽ có hiện tượng này nếu không được cung cấp đủ khí, khi đó 2 cánh mũi bé có thể đỏ lên và nở ra theo từng nhịp thở. Lồng ngực bé cũng sẽ co thắt lại và cho thấy rõ xương ngực. Khi con có triệu chứng như vậy, bố mẹ nên đưa trẻ đến các trung tâm y tế để được theo dõi.
Da có màu tái: Mặc dù làn da mỏng manh của trẻ trông có thể xanh xao một chút ở quanh bàn tay và bàn chân, nhưng nếu hiện tượng này xuất hiện tại khu vực quanh miệng, mũi hoặc thân thì có thể là biểu hiện của việc trẻ không nhận được đủ lượng oxy cần thiết.
Trẻ khó chịu: Khi thở, con sẽ tỏ ra khó chịu đôi chút, đây có thể là dấu hiệu cho việc bé đang gặp phải những vấn đề về đường thở.
Tiếng rít: các tiếng rít trong phổi khi bác sĩ kiểm tra bằng ống nghe có thể là dấu hiệu của bệnh viêm phổi.
Sốt, bơ phờ hoặc hôn mê kết hợp với những triệu chứng trên có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.
Trẻ sơ sinh bị ho và thở khò khè do một số vấn đề không phải ở đường hô hấp
Sặc hoặc ho: Đây là hiện tượng thường thấy ở trẻ sơ sinh khi được cho ăn hay uống quá nhiều sữa cùng một lúc. Tuy điều này không được coi là quá quan trọng, nhưng nếu bé ho hoặc cảm lạnh liên tục, có thể hệ thống hô hấp của con đang gặp phải vấn đề.
Tiếng rít trong mũi: Triệu chứng này biểu hiện việc mũi của bé bị tắc nghẽn do chất nhầy hoặc sữa đã khô. Vì trẻ sơ sinh không biết làm thế nào để xì mũi, các bé thường phải cố gắng rất nhiều để có thể hít thở.
Hơi thở của trẻ sơ sinh sẽ khác với người lớn: Những âm thanh mà trẻ phát ra cũng như thi thoảng việc bé tạm ngừng thở có thể là các dấu hiệu đáng báo động. Bạn hãy theo dõi tình trạng của con thường xuyên và tin tưởng vào bản năng làm bố mẹ của mình. Nếu lo ngại rằng bé yêu đang gặp tình trạng khó thở, bạn nên đưa bé đến bệnh viện để kiểm tra ngay.
Ngoài ra, nếu đường hô hấp của con yêu được xác định là gặp vấn đề, chẳng hạn như bệnh hen suyễn, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ xem có nên cho bé dùng các loại thuốc dạng bình xịt hay khí dung.
3. Bé ho và thở khò khè báo hiệu bệnh gì?
Rõ ràng việc tình trạng ho và thở khò khè báo hiệu hệ hô hấp của trẻ đang gặp vấn đề, nó có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý.
Hầu hết các cơn ho và thở khò khè đều được xác định nguyên nhân là do hen suyễn. Mặc dù không phải trẻ nào thở khò khè đều là do mắc bệnh hen suyễn nhưng nếu trẻ có triệu chứng này sau 4 tuổi thì mẹ cần nghĩ ngay đến nguyên nhân này để có cách xử lý kịp thời cho trẻ.
Những biểu hiện đặc trưng của bệnh hen là các cơn ho và thở khò khè tái phát với tần suất cao, thở ngắn hoặc khó thở. Cơn hen nặng có thể khiến ngực trẻ co lõm mỗi lúc thở và người trở nên bứt rứt, khóc quấy.
Viêm phế quản co thắt:
Viêm phế quản co thắt là một thể bệnh của viêm phế quản. Bệnh cũng có đầy đủ các triệu chứng của bệnh viêm phế quản ở trẻ em như ho và thở khò khè, khó thở… Tuy nhiên, khi trẻ bị viêm phế quản co thắt sẽ kèm thêm biểu hiện là khi ho sẽ có những cơn co ở vùng ngực, bụng gây hiện tượng đau, khó thở, cảm giác như rít lên để thở được.
Viêm amidan cấp:
Viêm amidan cấp tính là tình trạng tuyến amidan của trẻ bị vi khuẩn, vi rút gây bệnh xâm hại nhiều lần, dẫn đến tuyến amidan phải hoạt động quá nhiều, bị tổn thương vi khuẩn tích tụ gây sưng đau. Trẻ bị viêm amidan sẽ đau rát họng, khản tiếng, khó thở, trẻ thờ khò khé rất khó khăn, có cảm giác vướng ở họng, khó nuốt và ăn uống…
Bệnh viêm phổi ở trẻ em thường có các biểu hiện rất đa dạng và phức tạp. Khi chớm bị, bé có thể chỉ có sốt nhẹ, ho húng hắng, chảy nước mắt và nước mũi, khò khè, ăn kém, bỏ bú, quấy khóc…
Ở giai đoạn sau, trẻ sẽ có biểu hiện sốt cao, ho tăng lên, có đờm, khó thở, thở nhanh, thờ khò khè, rút lõm lồng ngực, bỏ bú hoặc bú kém, tím môi, tím đầu chi… Nặng hơn, có thể dẫn đến tình trạng trẻ bị tiêu chảy, nôn, đau bụng, phổi có nhiều ran ẩm nhỏ hạt. Tình trạng này kéo dài sẽ gây thiếu oxy cung cấp cho não, trẻ sẽ li bì hoặc bị kích thích, co giật…