Mèo Anh có hai giống được biết đến rộng rãi là mèo Anh Lông Dài (hay mèo ALD) và mèo Anh Lông Ngắn (hay mèo ALN). Trong đó, Mèo Anh Lông Ngắn là một trong những giống mèo nhà cổ nhất trên thế giới, xuất hiện từ thời La Mã cổ đại khi đế quốc này xâm chiếm hòn đảo Anh. Mèo Anh Lông Dài xuất hiện muộn hơn gần 2000 năm, do mèo Anh Lông Ngắn được cho lai tạo với mèo Ba Tư, để “cải thiện chất lượng giống” của mèo Anh bản địa, tạo ra những chú mèo Anh với bộ lông dài quý phái. Bài viết này sẽ chỉ giới thiệu về mèo Anh Lông Ngắn, còn giống lông dài sẽ được đề cập trong một bài viết khác.
Lịch sử của mèo Anh lông ngắn
Mèo Anh lông ngắn xuất hiện vào khoảng năm 100 sau Công Nguyên, khi người La Mã hoàn tất cuộc xâm lược và khai phá đảo Anh. Họ mang theo giống mèo Ai Cập cổ đại đến hòn đảo này, sau đó giống mèo này giao phối tự do với các giống mèo bản địa. Qua nhiều thế hệ chọn lọc tự nhiên, giống mèo hậu duệ (mà sau này được gọi là mèo Anh lông ngắn) phát triển các đặc điểm để thích tốt với môi trường khí hậu khắc nghiệt của đảo Anh như cơ thể mập mạp hơn, kích thước lớn và bộ lông ngắn nhưng rất dày giúp giữ nhiệt tốt. Mèo Anh lông ngắn hiện đại về cơ bản có hình dáng không thay đổi nhiều so với tổ tiên gần 2000 năm trước.
Do có các đặc điểm thích nghi tốt, mèo Anh lông ngắn phát triển triển rất mạnh tại Anh Quốc, và được nuôi làm thú cưng phổ biến trong các gia đình quý tộc đến khi bị thất sủng cuối thế kỷ 19, khi mèo Ba Tư xuất hiện ở Anh và các nước châu Âu. Mèo Ba Tư với vẻ đẹp độc và lạ nhanh chóng trở thành giống mèo được yêu thích nhất và soán ngôi của mèo Anh truyền thống. Số lượng mèo Aln giảm dần trong nhiều năm sau đó.
Mèo Anh lông ngắn đã gần như tuyệt chủng sau Thế chiến I, lúc này những nhà bảo tồn động mới thấy sự cần thiết phải bảo vệ giống mèo quý bản địa, họ bắt đầu cho nhân giống trở lại mèo Aln. Tuy nhiên do số lượng Aln còn lại quá ít ỏi, nên để duy trì số lượng và cải thiện giống, họ cho Aln lai với mèo Ba Tư, những chú mèo Anh lông dài là một phần kết quả của quá trình lai tạo này.
Do quá trình lai tạo kéo dài hàng thập kỷ, số lượng mèo Anh lông ngắn thuần chủng “tinh khiết” quá ít ỏi nên hầu hết mèo được gọi là “mèo Anh lông ngắn” thời kỳ này đều bị coi là mèo lai với Ba Tư. Thế chiến II khiến tình hình mèo Aln càng trở nên nguy cấp, để bảo tồn gen, các nhà lai tạo không chỉ lai tạo Aln với mèo Ba Tư, mà còn cho lai với mèo Nga, mèo Thổ Nhĩ Kỳ và mèo Pháp. Mèo Anh lúc này đã gần như không còn thuẩn chủng. Đến những năm 60, trong một nỗ lực tái thiết lập các tiêu chuẩn của mèo Anh bản địa cổ đại, các nhà lai tạo đã thành công trong việc tách gen và một lần nữa tạo ra mèo Anh lông ngắn thuần chủng gần như tinh khiết và được ông nhận giống thuần chủng ở cả CFA (Hiệp hội mèo Mỹ) và TICA (Hiệp hội mèo Quốc Tế).
Đặc điểm mèo Anh lông ngắn
Như tên gọi, mèo Anh lông ngắn có bộ lông ngắn nhưng rất dày, giúp giữ nhiệt rất tốt. Màu lông phổ biến nhất của mèo Aln là màu xám xanh cổ điển, một số màu sắc khác là đen, xanh dương, trắng, đỏ, kem, bạc, vàng, xám – trắng, socola – trắng,… tất cả đều được công nhận là màu của mèo Aln thuần chủng. Ngoài ra còn có một số dạng màu khác (không thể gọi tên trong tiếng Việt như) bicolour, fawn, seal, colourpoint và tabby.
Mèo Aln có kích thước khá lớn, thân hình mập mạp, có thể nặng từ 4 – 8.5 kg khi trưởng thành. Ở Việt Nam, mèo Aln thường chỉ nặng từ 4 – 7kg do chúng chỉ phát triển đến kích thước tối đa ở những vùng có khí hậu lạnh (để giữ nhiệt hiệu quả hơn). Đầu mèo Aln to, tròn, mõm ngắn, má rộng. Mắt rất tròn và to, màu mắt phổ biến nhất là màu đồng. Một số ít cá thể mèo Aln có mắt màu đen, màu xanh da trời hoặc xanh lá cây, những màu này vẫn được coi là của mèo Aln thuần chủng.
Tính cách mèo Aln
Mèo Aln không ồn ào, ít kêu hay phá phách và cũng không thích những nơi ồn ào náo nhiệt. Chúng sống tính cảm, rất quấn chủ, thích nằm trong lòng chủ và thích được vuốt ve. Mèo Aln không cần ra ngoài nhiều, chúng có thể tự chơi đùa với các đồ vật nhỏ trong nhà. Chúng khá lười biếng, có thể nằm cả ngày chờ chủ về nên rất thích hợp với những người chủ bận rộn như phải đi học hoặc đi làm cả ngày.
Chăm sóc mèo Aln
Mèo Aln không quá kén ăn, chúng có thể ăn giống mèo ta tuy nhiên do giống mèo này khá lười, nên bạn cần cho ăn hạn chế tinh bột và chất béo để tránh bị béo phì. Chơi đùa cùng chúng hàng ngày rất cần thiết để giữ cho chúng nhanh nhẹn hoạt bát và tiêu bớt mỡ thừa.
Mèo Aln lông không dài nhưng rất dày và rụng nhiều, nhất là vào mùa thay lông (xuân, thu) nên bạn cần chải lông cho chúng hàng tuần để loại bỏ lông rụng. Việc tắm gội không thực sự cần thiết nếu chúng thường xuyên ở trong nhà, tuy nhiên nếu bạn muốn tắm để giữ chúng luôn sạch sẽ, thì bạn cần làm việc này từ khi chúng còn bé để tập cho chúng quen dần với nước (mèo Aln bẩm sinh sợ nước).
Mèo Aln là giống mèo sống lâu, một chú mèo Anh lông ngắn được chăm sóc tốt, không mắc bệnh béo phì và các bệnh bẩm sinh (như cơ tim phì đại và thận đa nang – 2 bệnh di truyền khá phổ biến ở mèo Tây) thường sống tới 12 năm. Mèo Aln được nuôi tại các nước phát triển, và được chăm sóc theo chế độ đạt chuẩn có thể sống tới 14 năm. Cá biệt có trường hợp mèo Aln sống tới 20 năm, nhưng hầu hết chúng chỉ có tuổi thọ tốt đa là 12 năm.
Giá mèo Anh lông ngắn ở Việt Nam
Giá mèo Anh lông ngắn thuần chủng ở Việt Nam dao động chủ yếu từ 4 – 8 triệu / em, thường là mèo con (dưới 3 tháng tuổi) hoặc mèo nhỡ (dưới 8 tháng tuổi), mèo cái thường đắt hơn mèo đực 1 – 2 triệu, và mèo trưởng thành (có thể phối giống) thường có giá cao hơn mèo con. Cá biệt những em Aln đực mập mạp, to khỏe, đẹp trai khoai to và máu gái, làm giống tốt có thể có giá hơn 10 triệu / em.
Nguồn: sưu tầm